ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ

2013-11-28 01:57

     Η βασική αντιπαράθεση Βυζαντίου και Δύσης ξεκίνησε αρκετά νωρίς. Ο πατριάρχης ήταν υποταγμένος στη βούληση του βυζαντινού αυτοκράτορα. Κάθε τι στο βυζάντιο εκπορευόταν από τον αυτοκράτορα και την αυλή του. Αντίθετα στη Δύση υπήρχε διαχωρισμός κοσμικής και πολιτικής εξουσίας και η καθολική εκκλησία ασκούσε έντονη επιρροή στους κοσμικούς άρχοντες. Επίσης δε, ξεχώριζε ως μία άρχουσα τάξη από τις απλές  λαϊκές τάξεις, περισσότερο απόμακρη και αυστηρότερη από την ορθόδοξη εκκλησία, όπου η κοινωνική διαφορά κληρικών και απλού λαού, ήταν μικρότερη. Οι ιερείς στην ορθόδοξη εκκλησία μπορούσαν να παντρευτούν, ενώ στη καθολική απαγορευόταν. Μία άλλη διαφορά ήταν η γλωσσική. Στη Δύση η γλώσσα ήταν τα λατινικά, ενώ στην Ανατολή τα Ελληνικά.

     Πιο συγκεκριμένα, από το 5ο αιώνα, ο αγώνας ήταν για την θρησκευτική ηγεμονία ανάμεσα στον πάπα της Ρώμης και τον πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως,  με πολιτική εμπλοκή αργότερα. Η απόκλιση  πάνω στο τελετουργικό και στην ερμηνεία των ιερών κειμένων άνοιξε το χάσμα ανάμεσα στους δύο κόσμους. Έως τότε ο νόμιμος διάδοχος της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και μοναδικός θρησκευτικός ηγέτης σε όλο το κράτος εθεωρείτο  ο βυζαντινός αυτοκράτορας, ο οποίος διόριζε τον πατριάρχη. Η αξίωση όμως του πάπα να επιβάλει τα πρωτεία του έναντι του πατριάρχη, ως διάδοχος του Αγίου Πέτρου, θεωρήθηκε πλήγμα για το  αυτοκρατορικό κύρος. Αυτή η εξέλιξη δημιούργησε εκτός από το θρησκευτικό και πολιτικό ρήγμα στις σχέσεις βυζαντινής Ανατολής και λατινικής Δύσης, το οποίο επέφερε την οριστική ρήξη του Σχίσματος το έτος 1054 και μετέπειτα την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους Φράγκους.

     Και ενώ οι θρησκευτικές και πολιτικές σχέσεις βρίσκονταν σε συνεχή επιδείνωση, οι επαφές αυτών των δύο πόλων περιορίστηκαν στο εμπόριο μέσω Βενετών, Σύρων και Βαράγκων μεσαζόντων και στη παράλληλη ιεραποστολική δράση η οποία στόχευε στον εκχριστιανισμό των «ασυμμόρφωτων» παγανιστών. Ο εκχριστιανισμός των παγανιστικών λαών δημιούργησε ανταγωνιστικό κλίμα για το ποια από τις δύο εκκλησίες θα προλάβει πρώτη να εκχριστιανίσει αυτούς τους λαούς. Παρ΄ όλες τις διαμάχες των δύο ιεραποστολικών αποστολών της χριστιανοσύνης, έως τον 14ο αιώνα είχαν εκχριστιανιστεί όλοι οι λαοί στην Ευρώπη, καθιστώντας  την μια αμιγώς χριστιανική ήπειρο.

Δραστηριότητα 1 – Κεφάλαιο 5